Հանճարեղ միջակությունը

Սույն հոդվածում կխոսեմ ներկայիս ԿԳ նախարար պարոն Մկրտչյանի և նրա վերջին դարակազմիկ «բարեփոխումների» մասին։ Սա պարոնի չորրորդ փորձն է։ Մինչ այս նա արդեն երեք անգամ զբաղեցրել է այս պաշտոնը և պետք է փաստենք, որ որևէ լուրջ գործունեությամբ աչքի չի ընկել։ «Յոլա է տարել» ոլորտը, ինչպես լինում է սովորաբար։

Պարոն Մկրտչյանը նշանակված է Դաշնակցության կողմից, բայց, կարելի է ասել, որ նա այդքան էլ դաշնակցական չէ, այլ ավելի շուտ` կուսակցական հիբրիտ։ Ձեռնտու էր Քոչարյանին, Սարգսյանին, իսկ ընդհանրապես ՀՀԿ-ի համար ընդունելի է այնքանով, որ երբեք աչքի չի ընկնում հակահհկական գործելաոճով։ Չխորանալով նրա վարած գործունեության մանրամասների մեջ` անդրադառնանք վերջերս հրապարակած նոր Օրինակելի ուսումնական պլանին, որը նրան սպասարկող լրատվամիջոցները չզլացան համարել հեղափոխություն հանրակրթական համակարգում, վերջ կրկնուսույցների համակարգին և այլն։ Այն հանգամանքը, որ այդ փաստաթուղթը գրված է ինչ-որ բան գրած լինելու համար, դա կասի հանրակրթության ցանկացած մասնագետ։

Անդրադառնանք այս նոր փաստաթղթի մի քանի առանցքային կետի։ Պատասխանատուները կարծես ուզում են ասել, որ սա միտված է Ավագ դպրոցի կայացմանը և կրկնուսույցների համակարգի դեմ, սակայն այդ նույն պատասխանատուների ողբերգությունը չհասկանալու մեջ է։ Նրանք մինչ օրս չեն հասկանում, որ խնդիրն ութը կամ տասը ժամը չէ, իրենց հոսքային ուսուցումով, խնդիրը դպրոցին ու մասնագետին չվստահելու մեջ է, սակայն սա հարցի միայն մի կողմն է։ 12-րդ դասարանի աշակերտին չկարողանալով դասի բերել` նրանք եկան հանճարեղ լուծման` թողնում ենք երեք առարկա երկրորդ կիսամյակում ու վերջ։ Հասկանո՞ւմ եք, երեք առարկա ընդամենը։ Նրանք այդ որոշումը կայացնում են` շատ լավ իմանալով, որ սովորողներն այդ երեք առարկային էլ չեն գալու։ Բազմաթիվ Ավագ դպրոցներում, հոսքային ուսուցման խմբերում, առարկաների շաբաթական ժամաքանակը հասնում է մինչև ութի, սակայն սովորողները նախընտրում են դասի չգնալ և գնալ կրկնուսույցի մոտ, սակայն սա հարցի մի կողմն է։

Մյուս կողմից, առաջ է գալիս դասավանդողի վճարման խնդիր։ Տարվա համար լրիվ դրույք ունեցող դասավանդողի ժամաքանակից երկրորդ կիսամյակում կրճատվում է իքս ժամաքանակ, նրա դրույքաչափը կազմավորվում է 20 հանրակրթական կամ այլ ժամերի հաշվին։ Եթե նրա առարկան սովորողները չեն ընտրում, իսկ շատ առարկաների պարագայում, այս նոր ուսումնական պլանով այդպես էլ լինելու է, դասավանդողը զրկվում է մի քանի ժամից, ինչի հետևանքով նվազում է նաև աշխատավարձը։ Պատասխանելով այս հարցին` նախարարը նշում է, որ աշխատավարձի նվազում չի լինի։ Բայց, մեղմ ասած, նա ստախոս է, զի ուսումնական պլանում տառացի գրված է հետևյալը. «ՀՀ ԿԳՆ ֆինանսատնտեսագիտական և հաշվապահական հաշվառման վարչությանը՝ հանրակրթական ուսումնական հաստատությունների ֆինանսավորումն իրականացնել՝ հիմք ընդունելով հաստատված օրինակելի ուսումնական պլանները»։

Սևով սպիտակին գրվածը կարող է կարդալ ու հասկանալ մտածողության հետ խնդիր չունեցող ցանկացած մարդ, այսինքն` մյուս կողմից էլ նախարարությունը սույնով ծանրագույն կացության մեջ է դնում հաստատությունների տնօրեններին` եղած առանց այն էլ քիչ ռեսուրսները վերաբաշխելու հարցում։ Էլ ավելի տարօրինակ է իրեն ազգայնական կուսակցության ներկայացուցիչ համարող նախարարի որոշումը լեզուների մասով։ «Հանրակրթական հիմնական ընդհանուր պետական ծրագրեր իրականացնող ուսումնական հաստատություններում դասավանդվում է երկու օտար լեզու, որոնցից առաջինը ռուսերենն է, մյուսը՝ անգլերեն, ֆրանսերեն, գերմաներեն կամ որևէ այլ լեզու»։

Ո՞նց բացատրենք սույն սուբյեկտին, որ Հայաստանը գոնե Սահմանադրությամբ ինքնիշխան պետություն է, որ կա Լեզվի մասին օրենք, որ քո ռուսերենով Համզաչիմանից դենը չես գնա, որ եթե կրթության մեջ հռչակել ես սովորողի ազատ ընտրության իրավունք, ինչո՞ւ ես բերում մեծ ախպորդ պարտադրանքը դնում խեղճ երեխաների վզին։ Բացատրենք-չբացատրենք, միևնույնն է, սրանք չեն հասկանում ու չեն հասկանում շատ ավելի պարզ բաներ, քան այս մեկն է։ Ընթերցողի համբերությունը չչարաշահելու համար այս ուսպլանում եղած ու նախորդից ժառանգած այլ տաֆտալոգիկ եզրույթների չենք անդրադառնա` դրանք թողնելով մեկ այլ քննարկման։

Վահրամ Թոքմաջյան

աղբյուրը՝  past.am